Popcorn Time bestaat pas sinds 2014, maar is nu al een van de meest gebruikte streamingprogramma’s in Nederland. Leuk al dat grote, diverse en vooral gratis filmaanbod, maar dat maakt het nog niet legaal. Voorheen kon men ongestraft films kijken op Popcorn Time, maar daar lijkt nu een verandering in te komen. In Duitsland worden illegale downloaders flink beboet. Ook in Nederland wordt sinds kort door filmdistributeur Dutch Filmworks gedreigd met boetes voor het illegaal streamen van films en series.[1] Moeten de Popcorn Time gebruikers zich nu zorgen gaan maken? Staat hen binnenkort ook een flinke schadevergoeding te wachten?
Popcorn Time is een programma waar gebruikers via hun internetverbinding gratis films en series kunnen kijken. Popcorn Time is een illegale bron en valt net als download- of torrentsites niet meer onder de Thuiskopieregeling volgens het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie.[2] In Nederland geldt een Thuiskopieregeling: een regeling die tot doel heeft makers van onder meer films, muziek en boeken te compenseren door middel van een heffing op de privé kopieën die consumenten maken.[3] Men mag dus beschermde werken kopiëren voor eigen gebruik, maar men mag niet datzelfde werk vervolgens weer openbaar maken. Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft tevens op 10 april 2014 bepaald dat de Thuiskopiereling nu alleen nog maar betrekking heeft op privékopieën vanuit legale bronnen. Wie nu dus downloadt vanuit illegale bronnen, pleegt volgens dit arrest een auteursrechtelijke inbreuk.[4] Naast het illegaal downloaden is het ook al een tijdje strafbaar om illegaal verkregen materiaal te uploaden en zodoende te verspreiden. De film- en tv-industrie loopt hierdoor zo’n €78 miljoen per jaar aan inkomsten mis.[5] Auteursrechthebbenden willen daarom de gebruikers laten betalen voor het illegaal streamen van films en series.
Hoe wordt zo’n schadevergoeding in Nederland geregeld?
Auteursrechtenschending valt onder civiel recht. Dat houdt in dat houders van auteursrecht mensen aansprakelijk kunnen stellen die hier inbreuk op maken.[6] De Popcorn Time-gebruiker moet dan de geleden schade door de filmmaatschappij vergoeden. De wettelijke schade moet worden vastgesteld aan de hand van de kosten van de licentie. Dit is bij het streamen van film ongeveer gelijk aan een tientje. Het probleem zit hem vervolgens in het opzettelijk schenden van de auteursrechten. Hier hangt een hoger prijskaartje aan vast. Enerzijds kan men ervoor kiezen om er een rechtszaak van te maken. Dit zal ongetwijfeld hoog in de kosten oplopen tot wel €8.000,- en dan komt er ook nog een schadevergoeding erbovenop als men de zaak verliest.[7] Bovendien zorgt dit voor een aantekening in de justitiële documentatie. Anderzijds is er de mogelijkheid tot een schikking. Deze kosten zullen minder zijn dan een rechtszaak, maar ook hier zal het niet om een paar tientjes gaan. De voorkeur van de gebruikers ligt daarom vaak bij de schikking.
Om een schadevergoeding te kunnen opeisen hebben filmdistributeurs de hulp nodig van internetproviders. Die kunnen namelijk de IP-adressen die tijdens het streamen zijn gebruikt koppelen aan de persoonsgegevens van de gebruiker. De providers staan echter niet te popelen om mee te werken: Onder andere Ziggo heeft al aangegeven geen informatie van gebruikers af te willen geven.[8] Dutch Filmworks laat het hier niet bij zitten en gaat kijken of ze naar de rechter kunnen stappen, eventueel met andere distributeurs of brancheorganisaties.[9] De rechter kan vervolgens de internetprovider verplichten om deze gegevens af te staan, maar dat kan alleen als het privacybelang niet zwaarder weegt dan de schending van het recht door de gebruiker.
Gaan rechthebbenden echt de moeite nemen om zoveel zaken tegen deze kleine overtreders aan te spannen?
Volgens advocaat Maarten Schut is het waarschijnlijk zinvoller om een paar zaken aan te spannen tegen grootverbruikers.[10] Hoogleraar intellectueel eigendom Dirk Visser vindt dat het aanpakken van het aanbod effectiever kan zijn dan het vervolgen van de individuele gebruikers. “Maar omdat de makers niet te achterhalen zijn en de rechter in Nederland providers nog niet verplicht dit soort illegale website’s te blokkeren, zit er voor de filmproducenten niks anders op dan zich op de gebruikers te richten.”[11] Door de huidige ontwikkelingen in de technologie zoals VPN (Virtual Private Network) is het echter moeilijker om gebruikers op te sporen. Tim Kuik van Stichting Brein bevestigt vervolgens dat de auteursorganisatie voorlopig niet van plan is om achter individuele gebruikers aan te gaan. Ze zullen eerder achter de grote uploaders aangaan.[12] Ook ICT-jurist Arnoud Engelfriet ziet dit niet zo snel gebeuren: ‘Het gaat lastig worden om de individuele gebruikers op te sporen; je hebt het over ongeveer anderhalf miljoen huishoudens die illegaal downloaden. Dat zijn er niet alleen veel, maar privacywetgeving maakt opsporing ook nog eens lastig. En informatie van de providers mag alleen onder bepaalde voorwaarden worden verstrekt.’[13] Voorlopig hoeft men dus nog niet bang te zijn om een rekening te ontvangen na een avondje film kijken.
Relevante bronnen: NOS, FD, RTLZ, Trouw, NRC
[1] http://nos.nl/artikel/2064120-dutch-filmworks-wil-popcorn-time-gebruikers-aanpakken.html
[2] HvJEU, 9 januari 2014 (1), C‑435/12
[3] https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2014/04/10/uitspraak-hof-van-justitie-vergt-aanpassing-thuiskopieheffingen
[4] http://www.pleit.nl/blog/2014/06/nederland-niet-langer-een-download-paradijs
[5] http://fd.nl/ondernemen/1123982/boete-voor-stiekem-kijken-loopt-zo-n-vaart-niet
[6] http://www.nu.nl/internet/3749503/alles-u-moet-weten-downloadverbod.html
[7] http://www.rtlz.nl/tech/popcorn-time-paniek-krijg-je-een-schadeclaim-op-de-mat
[8] http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/4167915/2015/10/21/Hoe-gevaarlijk-is-kijken-naar-Popcorn-Time-straks.dhtml
[9] http://nos.nl/artikel/2064120-dutch-filmworks-wil-popcorn-time-gebruikers-aanpakken.html
[10] http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/4167915/2015/10/21/Hoe-gevaarlijk-is-kijken-naar-Popcorn-Time-straks.dhtml
[11] http://fd.nl/ondernemen/1123982/boete-voor-stiekem-kijken-loopt-zo-n-vaart-niet
[12] http://www.rtlz.nl/tech/popcorn-time-paniek-krijg-je-een-schadeclaim-op-de-mat
[13] http://www.nrc.nl/nieuws/2014/04/10/illegaal-downloaden-per-direct-verboden-in-nederland
- Popcorn Time is vorige maand uit de lucht gegaan. Organisaties die opkomen voor auteursrechten hebben, met succes, geprobeerd het platform offline te halen omdat er niets wordt betaald voor de series en films. Lees de uitspraak hier.
The post Gratis avondje filmkijken binnenkort flink beboet? appeared first on Bulletineke Justitia.