Veel arbeidsmigranten wonen in ontberende omstandigheden. De arbeidsmigranten lijken goed genoeg voor alle werkzaamheden die de rest van werkend Nederland niet wil oppakken, maar de woonomstandigheden zijn nog steeds niet in orde. Sommige werkgevers misbruiken de kwetsbare positie die arbeidsmigranten hebben. De overheid heeft verschillende maatregelen genomen om de positie van de arbeidsmigranten te verbeteren.[1]

De schrijnende actualiteit

Arbeidsmigratie levert al langere tijd enige controversie op. Er komen allerlei berichten voor in de media over hoe arbeidsmigranten behandeld worden.[2] De Socialistische Partij en ChristenUnie hebben er zelfs een opmerkelijke samenwerking aan overgehouden; zij zijn samen met een plan gekomen om – op Europees niveau – afspraken te maken over het aantal werknemers dat van het ene naar het andere land emigreert. Zij zeggen dat de grote aantallen arbeidsmigranten – die voornamelijk uit Oost-Europa komen – leiden tot ernstige uitbuiting van de buitenlandse werknemers, waaronder de woonsituatie waarin de arbeidsmigranten zich bevinden.[3] Een voorbeeld hiervan is de gemeenschap Poolse migranten die op een bungalowpark in Zundert verblijven. In een dergelijke bungalow wonen zij vaak met zes migranten, waarvan de kosten rond de 300 euro per maand bedragen.[4] Deze overvolle huizen leiden vaak tot onveilige woonsituaties en problemen in de buurt.[5]

Maatregelen vanuit de overheid

Om de slechte woonsituatie van arbeidsmigranten tegen te gaan is door de overheid in 2020 het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten ingesteld.[6] Het doel van dit team was om verbeterende maatregelen voor te stellen. Zij hebben uiteindelijk 50 aanbevelingen gedaan die geïmplementeerd zullen gaan worden.[7] Een van deze aanbevelingen is de verplichting tot het aanbieden van digitale informatie in de eigen taal van de migrant.[8] Hiermee kunnen zij op de hoogte gesteld worden van alle rechten die zij hebben in Nederland. Om dit te kunnen implementeren is de website ‘’WorkinNL’’ opgericht. Op deze website wordt informatie gegeven omtrent huisvesting, contract en loon. Tot nu toe is deze informatie beschikbaar in verschillende talen, zoals Engels, Pools, Roemeens, Spaans, Bulgaars, Oekraïens, Russisch en Chinees. Een andere belangrijke aanbeveling betrof een verbetering van huisvesting voor arbeidsmigranten.  Zo bestaat inmiddels het wetsvoorstel ‘Goed verhuurderschap’, waarin algemene normen omtrent de scheiding tussen arbeids- en huurcontract voor arbeidsmigranten zijn opgenomen.[9] Daarnaast stelt het wetsvoorstel gemeenten in staat een vergunningsplicht in te voeren voor verhuurders die willen verhuren aan arbeidsmigranten. Tevens worden arbeidsmigranten ook opgenomen in het programma ‘’Een thuis voor iedereen’’. Hiermee wordt extra aandacht gegeven aan het zorgen voor voldoende huisvesting voor arbeidsmigranten. Bovendien heeft het kabinet een aantal stimuleringsmaatregelen gerealiseerd om een aantal implementaties te versnellen, zoals die over huisvesting. Voorts zal een keurmerk worden gegeven aan panden waar arbeidsmigranten moeten gaan wonen; om een dergelijk keurmerk te krijgen moet het pand aan enkele voorwaarden voldoen. Een van die voorwaarden zal zijn dat de norm voor leef-oppervlakte per persoon van 12m² naar 15m² gaat.[10] Een derde aanbeveling die de huisvestingspositie van arbeidsmigranten ten goede komt is dat geïnvesteerd wordt in handhaving en toezicht. Dit is geïmplementeerd om arbeidsmigranten beter te beschermen tegen de misstanden die zij ervaren door malafide werkgevers. Op basis van deze aanbeveling zal (naar verwachting in 2025) een certificeringsplicht komen voor uitleners. Dit houdt in dat uitzendbureaus alleen nog maar arbeiders uitlenen als zij daarvoor gecertificeerd zijn en de organisaties die arbeiders inlenen mogen dit alleen nog maar doen via bureaus die daar de juiste certificaten voor hebben. De Arbeidsinspectie zal het aangewezen orgaan zijn toezicht te houden op moet gaan houden of deze regels ook werkelijk worden nageleefd. Om dit in juiste banen te leiden zal dit jaar 6,3 miljoen euro uitgetrokken worden. Vanaf 2024 zal elk jaar 10,5 miljoen euro vrij worden gemaakt.[11]

Gevolgen

De wijze waarop nu wordt omgegaan met arbeidsmigranten, is voor meerdere partijen onwenselijk. De arbeidsmigranten zelf hebben te maken met huisvesting en andere omgangsnormen die onder de maat liggen. Dit heeft ook een impact op de Nederlandse burgers zelf. Als werkgevers of huisvesters lijken weg te komen met overtredingen van regelgevingen – of het niet navolgen van de gangbare normen en waarden – dan ondermijnt dat het draagvlak voor ons sociale stelsel. Bovendien leidt het tekort aan goede huisvesting voor de arbeidsmigranten tot het gebruik van etagewoningen die vervolgens allemaal opgedeeld worden in kleine kamers. Zo worden eengezinswoningen soms volgestopt met zes volwassenen, waardoor dit overlast kan veroorzaken voor de buren. Met de aanbevelingen die gedaan zijn door het Aanjaagteam kan Nederland ervoor gaan zorgen dat de huidige omstandigheden eindelijk verbeteren voor de arbeidsmigranten.

[1] M. de Rooy, Van Gennip wil positie arbeidsmigranten verbeteren: uitbuiting Nederland onwaardig. Nos.nl (2022).

[2] G. Lodder, Bescherming van derdelandmigranten tegen arbeidsuitbuiting in de EU, Arbeidsrechtelijke annotaties, 2020/3.

[3] I. Marx & R. Schouteten, Arbeidsmigranten in Nederland en België. Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken 2020/36.

[4] G. Engbersen, M. Ilies, A. Leerkes, E. Snel en R. van der Meij, Arbeidsmigratie in vieren. Burgaren en Roemenen vergeleken met polen, Rotterdam: Erasmus Universiteit Rotterdam (2011).

[5] E. Snel, G. Engbersen, M. Ilies, R. van der Meij en J. Hamburg, De schaduwzijde van de nieuwe arbeidsmigratie. Dakloosheid en overlast van Midden- en Oost Europese arbeidsmigranten in Den Haag, Rotterdam: EUR (2011).

[6] Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten, Geen tweederangsburgers: aanbevelingen om misstanden bij arbeidsmigranten in Nederland tegen te gaan (adviesrapport), 30 oktober 2020.

[7] Coalitieakkoord: Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst, 15 december 2021.

[8] Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten, Geen tweederangsburgers: aanbevelingen om misstanden bij arbeidsmigranten in Nederland tegen te gaan (adviesrapport), 30 oktober 2020.

[9] Wetsvoorstel goed verhuurderschap, Kamerstukken II 2021/22, 36130, 1 – 12.

[10] Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten, Geen tweederangsburgers: aanbevelingen om misstanden bij arbeidsmigranten in Nederland tegen te gaan (adviesrapport), 30 oktober 2020.

[11] Idem.

The post <strong>De slechte positie van arbeidsmigranten</strong> appeared first on Bulletineke Justitia.