In 2024 vonden wereldwijd belangrijke verkiezingen plaats, zoals die voor het Europees Parlement, het Russische presidentschap en het Amerikaanse presidentschap. Verkiezingscampagnes maken traditioneel intensief gebruik van diverse mediakanalen, waaronder televisie, radio en het internet. Deze mediarevolutie heeft de manier van campagnevoeren drastisch veranderd, en de opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) versnelt deze ontwikkeling nog verder.[1] Hoewel AI veel voordelen biedt, zoals efficiëntie en precisie, schuilt er ook een gevaar in het misbruik ervan. Misleidend gebruik kan verkiezingen beïnvloeden en democratie ondermijnen. Nu kunstmatige intelligentie een steeds grotere rol speelt in campagnes, is het cruciaal om bewust te worden van de risico’s en te verkennen hoe we deze kunnen beperken.

Het gevaar van kunstmatige intelligentie

Op het eerste gezicht lijkt kunstmatige intelligentie vooral leuke en positieve mogelijkheden te bieden. Denk bijvoorbeeld aan het schrijven van teksten met ChatGPT, het creëren van afbeeldingen op basis van woorden, of het laten inspreken van een tekst door een bekende stem, een zogeheten deepfake. Zo zijn er voorbeelden van misleidende deepfakes die zo overtuigend zijn dat het bijna onmogelijk is om te zien dat het om een nepfiguur gaat. Tijdens de Slowaakse verkiezingen van 2023 circuleerde enkele dagen voor de stemming een audioclip waarin een topkandidaat zogenaamd toegaf de verkiezingen te hebben gemanipuleerd. Deze clip, die later vals bleek te zijn, leidde er onder andere toe dat de kandidaat verloor.[2] Ook in de Verenigde Staten werden AI-technieken misbruikt, zoals bij robottelefoontjes waarin de stem van Joe Biden werd nagebootst om zijn aanhangers te ontmoedigen te stemmen tijdens de voorverkiezingen.[3]

Het is dus evident dat het gebruik van kunstmatige intelligentie een groot gevaar met zich meebrengt, juist omdat het relatief eenvoudig en goedkoop is. Met minimale middelen kunnen deepfakes en andere vormen van misleiding worden gecreëerd, waardoor de drempel om desinformatie te verspreiden aanzienlijk lager ligt. Dit vergroot het risico op manipulatie van publieke meningen en verkiezingsuitkomsten. Het probleem wordt nog urgenter als we kijken naar recente waarschuwingen van het World Economic Forum (WEF), dat desinformatie heeft uitgeroepen tot het grootste mondiale risico voor de komende twee jaar.[4] De combinatie van krachtige AI-technologie en de snelle verspreiding van nepnieuws kan het vertrouwen in democratie en betrouwbare informatie ernstig schaden.

Maatregelen

Voorafgaand aan de Amerikaanse verkiezingen kondigde OpenAI, de maker van ChatGPT, aan maatregelen te nemen tegen het misleidend gebruik van zijn toepassingen.[5] Dit omvatte onder andere het voorkomen van misbruik, zoals het creëren van deepfakes met gemanipuleerde beelden. Daarnaast kent Europa de Wet inzake Digitale Diensten, die bedoeld is om manipulatieve desinformatie tegen te gaan. Toch denk ik dat we er nog niet zijn. Naast wetgeving kunnen we technologieën ontwikkelen die misleidende content sneller detecteren en blokkeren. Bovendien is mediawijsheid belangrijk: burgers moeten leren nepnieuws te herkennen en de gevaren van kunstmatige intelligentie te begrijpen.

Conclusie

Samenvattend, hoewel kunstmatige intelligentie veel voordelen heeft, brengt het ook aanzienlijke risico’s met zich mee, vooral wanneer het misbruikt wordt in politieke campagnes. Het gebruik van kunstmatige intelligentie om misleidende content te creëren, zoals deepfakes, kan de publieke mening manipuleren en de democratie ondermijnen. Het is van groot belang dat we effectieve maatregelen blijven ontwikkelen, zoals strengere wetgeving, technologieën die desinformatie snel detecteren en het versterken van mediawijsheid. Alleen door deze aanpak kunnen we de gevaren van kunstmatige intelligentie in verkiezingen beperken en het vertrouwen in onze democratie beschermen.

[1] ‘AI en politiek? Bij elke sprong voorwaarts hoort ook een waarschuwing’, knack.be, 8 januari 2024.

[2] ‘A fake recording of a candidate saying he’d rigged the election went viral. Experts say it’s only the beginning’, CNN.com, 1 februari 2024.

[3] ‘AI-versie van Joe Biden roept Democraten op niet te gaan stemmen’, Standaard.be, 23 januari 2024.

[4] The Global Risks Report 2024.

[5] ‘Maker ChatGPT neemt maatregelen aan begin van groot verkiezingsjaar’, Nos.nl, 16 januari 2024.

The post Het gevaar van kunstmatige intelligentie in politieke campagnes appeared first on Bulletineke Justitia.