Duurzaamheid wordt meer en meer nagestreefd in onze samenleving. Zo ook op het gebied van arbeidsrecht en personeel. Er zijn steeds meer werkgevers die hun werknemers willen stimuleren om duurzame keuzes te maken. Dit kunnen zij bereiken door groene arbeidsvoorwaarden in de arbeidsovereenkomst op te nemen.[1] Groene arbeidsvoorwaarden zijn bepalingen die duurzaam gedrag van de werknemer in relatie tot hun werk stimuleren. Hieronder wordt een aantal van zulke groene arbeidsvoorwaarden besproken en wordt ingegaan op de aandachtspunten waar de bepalingen aan moeten voldoen om juridisch geldig te zijn.
Duurzaam vervoer in woon-werkverkeer
Werknemers reizen vaak met de auto naar hun werk, terwijl het veel duurzamer is om met het openbaar vervoer te reizen. Een groene bepaling op het gebied van woon-werkverkeer zou kunnen inhouden dat werknemers een hogere reiskostenvergoeding krijgen als zij met het openbaar vervoer reizen. Een andere optie is dat de werknemers een (elektrische) fietsregeling wordt aangeboden.[2] Op deze manier is er minder uitstoot en dat komt het milieu ten goede. Nog een voor de hand liggend alternatief is natuurlijk thuiswerken.[3] Als werknemers meer thuis kunnen werken, wordt er minder CO2 uitgestoten in het woon-werkverkeer. Eventueel kan ook een hogere thuiswerkvergoeding worden aangeboden om thuiswerken aantrekkelijker te maken. Bureaus en stoelen kunnen door het werk worden gegeven en kunnen ook gerecycled zijn, zodat hiermee overconsumptie wordt voorkomen.[4]
Flexibele werktijden
Het aanbieden van flexibele werktijden biedt werknemers de mogelijkheid om buiten de spits te reizen. Op deze manier wordt het milieu minder belast door de uitstoot. In files wordt namelijk meer geremd, wat meer uitstoot oplevert. In het openbaar vervoer kunnen ook kortere treinen en minder bussen worden ingezet als er meer buiten de spits wordt gereisd.[5] Reizen in de daluren is daardoor milieuvriendelijker.
Duurzame vakantie
Werknemers hebben op grond van artikel 7:634 van het Burgerlijk Wetboek recht op vakantiedagen en kunnen tijdens deze dagen op vakantie gaan. Een werkgever kan werknemers die op vakantie gaan met een duurzaam vervoersmiddel extra vakantiedagen toekennen als stimulans om duurzamer te reizen.[6] Denk bij een duurzaam vervoersmiddel aan de trein, fiets of een elektrische auto. Het zal voor werknemers zo makkelijker worden om het vliegtuig te vermijden. Op vakantie gaan met het vliegtuig is vaak aantrekkelijk omdat de reistijd beperkt is. Reizen met de trein, fiets of elektrische auto kost meer tijd, maar als werknemers voor deze extra reistijd in hun arbeidsovereenkomst worden gecompenseerd door extra vakantiedagen, verliezen zij geen vakantiedagen door duurzaam op vakantie te gaan. Zo’n groene bepaling kan werknemers daarom stimuleren om duurzaam te reizen naar hun vakantiebestemming.
Groen pensioenfonds
Het kan voor werkgevers ook een optie zijn om te kiezen voor een groen pensioenfonds.[7] Zo’n pensioenfonds investeert dan in bijvoorbeeld duurzame energieprojecten. Groene pensioenfondsen willen stoppen met investeren in de fossiele industrie en duurzaam gaan beleggen. Op deze manier wordt in een leefbare toekomst geïnvesteerd. In veel gevallen is de werknemer aangesloten bij het pensioenfonds van de sector waarin hij werkt. Dit pensioenfonds is dan opgenomen in de CAO en van dat pensioenfonds kan niet worden afgeweken. Als er geen pensioenverplichting is vastgelegd in de CAO, dan zijn werknemers gebonden aan het pensioenfonds dat door de werkgever wordt aangeboden.[8]
Aandachtspunten voor groene bepalingen
De arbeidsovereenkomst en haar bepalingen mogen niet in strijd zijn met geldende wetgeving of collectieve arbeidsovereenkomsten. Als in de CAO afspraken staan die tegenstrijdig zijn met de afspraken in de individuele arbeidsovereenkomst, gaan de afspraken uit de CAO in principe voor op de individuele afspraken die zijn gemaakt met de werknemer in de arbeidsovereenkomst. Als de CAO een minimum karakter heeft, dan mogen afwijkende bepalingen die voor de werknemer gunstiger uitpakken wel in de arbeidsovereenkomst worden opgenomen. Heeft de CAO een standaard karakter, dan mag er niet worden afgeweken van de CAO in de individuele arbeidsovereenkomst.[9] Welk karakter een CAO heeft is doorgaans opgenomen in de CAO zelf. Als dat niet het geval is, zal uit de tekst van de CAO zelf moeten blijken om welk karakter het gaat.[10] Het is als werkgever daarom belangrijk om de opgestelde groene bepalingen te laten controleren door een jurist om zeker te weten dat er geen sprake is van ongeoorloofde afwijkingen.[11]
Daarnaast is het van belang om de afspraken schriftelijk vast te leggen in de arbeidsovereenkomst. Op deze manier kunnen discussies over de vraag of een afspraak wel of niet was gemaakt en de uitleg van deze eventueel gemaakte afspraak worden voorkomen.[12] De arbeidsovereenkomst bevat dan namelijk precies wat er tussen partijen is afgesproken. Dit voorkomt onduidelijkheid.
Verder is het van belang om te vermelden dat een werkgever niet zomaar de arbeidsvoorwaarden eenzijdig kan wijzigen als deze wijzigingen in het nadeel van de werknemer zijn, ook al gaat het om groene bepalingen. Geven de groene arbeidsvoorwaarden de werknemer juist een extraatje, dan kunnen deze wel eenzijdig door de werkgever worden ingevoerd.[13]Dit zijn slechts enkele voorbeelden hoe een arbeidsovereenkomst werknemers kan stimuleren om duurzamer te leven. Er zijn nog meer bepalingen te bedenken die kunnen bijdragen aan een duurzamer leven. Werkgever en werknemer hebben de vrijheid om te onderhandelen over groene bepalingen en deze op te nemen in de arbeidsovereenkomst. Zoals eerder gebleken is het wel verstandig voor een werkgever om de arbeidsvoorwaarden te laten checken door een jurist of er geen strijd met de wet of geldende CAO’s is. Met de invoering van groene bepalingen in de arbeidsovereenkomst wordt het voor werknemers makkelijker om klimaatbewust te handelen in relatie tot hun werk. De stap naar ook klimaatbewust handelen
[1] ‘Groene arbeidsvoorwaarden: mogelijkheden en aandachtspunten’, abab.nl 27 oktober 2022.
[2] ‘Hoe stimuleer je werknemers milieubewuste keuzes te maken?’, kvdl.com 29 maart 2022.
[3] M. Bogers, ‘Duurzaam reizen: zo moedig je je personeel aan’, KvK 22 november 2022.
[4] ‘Hoe stimuleer je werknemers milieubewuste keuzes te maken?’, kvdl.com 29 maart 2022.
[5] ‘CO2-Uitstoot fiets, ov of auto’, milieucentraal.nl z.j.
[6] ‘Stappenplan’, groeneovereenkomst.nl z.j.
[7] ‘Hoe stimuleer je werknemers milieubewuste keuzes te maken?’, kvdl.com 29 maart 2022.
[8] ‘Ja of nee: kan ik voor een ander pensioenfonds kiezen dan mijn werkgever biedt?’, werkgeluk.nl 24 augustus 2021.
[9] ‘Standaard-cao of minimum-cao?’, flexnieuws.nl 23 november 2022.
[10] ‘Standaard-cao of minimum-cao?’, flexnieuws.nl 23 november 2022.
[11] ‘Stappenplan’, groeneovereenkomst.nl z.j.
[12] ‘Groene arbeidsvoorwaarden: mogelijkheden en aandachtspunten’, abab.nl 27 oktober 2022.
[13] ‘Groene arbeidsvoorwaarden: wat is het en hoe voer je het in?’, pwnet.nl 8 november 2022.
The post <a></a>Groene bepalingen in de arbeidsovereenkomst appeared first on Bulletineke Justitia.