Digitale algemene voorwaarden
Menig online shopper vinkt regelmatig het vakje „ik ga akkoord met de algemene voorwaarden” aan. Vaak zelfs zonder na te denken over waar hij zichzelf aan bindt. In art. 6:231 onder a BW wordt de definitie van algemene voorwaarden gegeven. Algemene voorwaarden zijn (1) één of meer bedingen (2) die zijn opgesteld teneinde in een aantal overeenkomsten te worden opgenomen, (3) met uitzondering van bedingen die de kern van de prestaties aangeven, voor zover deze laatstgenoemde bedingen duidelijk en begrijpelijk zijn geformuleerd. Ook in de digitale wereld maakt men veelvuldig gebruik van algemene voorwaarden. Ter implementatie van Richtlijn 2000/31/EG (de ‘e-commerce-richtlijn’) zijn om die reden de wettelijke bepalingen in het BW omtrent algemene voorwaarden gewijzigd.[1]
Informatieplicht
Om de wederpartij de mogelijkheid te geven de algemene voorwaarden in zijn besluitvorming omtrent de overeenkomst te kunnen betrekken en op een later moment te kunnen raadplegen, heeft de gebruiker een informatieplicht. Voor elektronische algemene voorwaarden berust deze plicht op art. 6:234 lid 2 BW. De informatieplicht voor elektronische algemene voorwaarden onderscheidt zich van de informatieplicht voor fysieke algemene voorwaarden, omdat de digitale algemene voorwaarden opgeslagen moeten kunnen worden en toegankelijk moeten zijn voor latere kennisneming. Voldoet de gebruiker niet aan de informatieplicht, dan zijn de algemene voorwaarden in beginsel vernietigbaar op grond van art. 6:233 onder b BW. Artikel 6:233 onder b BW is van dwingend recht, zo volgt uit artikel 6:246 BW. Dit betekent dat partijen de (wettelijke) regeling over de informatieplicht en de bevoegdheid tot vernietiging als niet aan de informatieplicht is voldaan, niet (contractueel) kunnen uitsluiten
Wijze van terhandstelling
De eisen voor een correcte elektronische terhandstelling van algemene voorwaarden zijn dat (1) voor de wederpartij duidelijk is welke voorwaarden van toepassing zijn, (2) de wederpartij eenvoudig van de voorwaarden kan kennisnemen, en (3) de voorwaarden door de wederpartij kunnen worden opgeslagen en voor haar toegankelijk zijn ten behoeve van latere kennisneming.
Om aan de informatieplicht te voldoen, moet de gebruiker tenminste een duidelijk herkenbare hyperlink die direct naar de algemene voorwaarden leidt in zijn elektronische omgeving hebben. Ook een e-mail waarin een internetlink is opgenomen is voldoende. Bovendien moeten de algemene voorwaarden opgeslagen kunnen worden – ontoereikend is dat hiervoor gebruik gemaakt dient te worden van de knip- en plakfunctie.[2] Kortom: het initiatief ten aanzien van de terhandstelling van (digitale) algemene voorwaarden ligt bij de gebruiker.
Onredelijk bezwarend
Digitale ter hand gestelde algemene voorwaarden kennen, net als ‘fysieke’, hun grenzen. Ter opfrissing: algemene voorwaarden kunnen op de voet van art. 6:233 sub a BW vernietigd worden indien zij onredelijk bezwarend zijn, mits de wederpartij niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf. Het gaat om bedingen die in enigerlei benadelend zijn voor de (consument) wederpartij van de gebruiker.[3] De algemene voorwaarden worden op hun inhoud gecontroleerd. Voor consumenten geldt, op grond van de artt. 6:236 en 6:237 BW, de welbekende zwarte en grijze lijst. De zwarte lijst bevat bedingen die onder alle omstandigheden onredelijk bezwarend zijn; bedingen uit de grijze lijst worden vermoed dit te zijn. Ook ondernemingen worden – door de algemene regels van het verbintenissenrecht zoals de redelijkheid- en billijkheidstoets – beschermd tegen onredelijk bezwarende bedingen.[4]
Conclusie
In de digitale wereld komt de gemiddelde consument of onderneming regelmatig algemene voorwaarden tegen. Het is goed om bedachtzaam te zijn op de inhoud ervan, voordat je ermee akkoord gaat. Let er als consument vooral op of de algemene voorwaarden correct ter hand gesteld worden en of de bedingen niet op de zwarte of grijze lijst staan. Zijn de bedingen toch onredelijk bezwarend, of zijn de algemene voorwaarden onjuist (of niet) ter hand gesteld? Dan zijn ze mogelijk vernietigbaar op grond van art. 6:233 BW. Kleine lettertjes zijn vaak van groot belang.
[1] Rinkes, in: Algemene voorwaarden (R&P nr. CA1) 2017/8.7.
[2] Asser/Houben 7-X 2019/265.
[3] Jongeneel en Pavillon, in: Algemene voorwaarden (R&P nr. CA1) 2017/7.3.
[4] Jongeneel en Wessels, ‘Ondernemingen en algemene voorwaarden’, Vermogensrechtelijke Analyses.
The post Gaat u akkoord met de algemene voorwaarden? appeared first on Bulletineke Justitia.