Interview met Marloes Hulshof, advocaat gezondheidsrecht

Gezondheidsrecht is een minder bekend rechtsgebied. Veel studenten weten niet wat het precies inhoudt. Marloes Hulshof is advocaat gezondheidsrecht en zet zich in om haar vakgebied meer op de kaart te zetten. Met haar bespreek ik alles over het recht rondom het thema zorg, hoe je je als student het beste kunt voorbereiden op deze sectie en hoe het is om bij Dirkzwager te werken.

Kun je om te beginnen wat over jezelf vertellen?
Ik ben Marloes Hulshof en ik ben in 2009 begonnen met de studie Economie & Recht op de Radboud Universiteit. Al snel kwam ik er achter dat economie niet helemaal mijn ding was. Ik wilde graag met mensen werken en ik had het idee dat ik dat beter kon doen met mijn rechtenstudie. Ik heb de studie economie daarom laten vallen en ben in het tweede jaar gestart met Law Extra. Tijdens mijn studie was ik ervan overtuigd dat ik het strafrecht in zou gaan, maar door Law Extra kwam ik ook meer in aanraking met het civiele recht. Ik heb toen stage gelopen bij Houthoff op de Zuidas, dat vond ik ontzettend leuk maar ik was voor mijn gevoel te weinig bezig met het helpen van mensen. Na een half jaar in Rome gestudeerd te hebben, ben ik begonnen aan een gecombineerde master Strafrecht en Burgerlijk recht waarbij ik gezondheidsrecht als keuzevak heb gekozen. Dat vond ik toen een erg leuk vak, omdat ik altijd al affiniteit heb gehad met de zorg. Mijn gecombineerde scriptie heb ik dan ook geschreven over een gezondheidsrechtelijk onderwerp: het draagmoederschap. Die scriptie heb ik voor een deel geschreven in de Filipijnen waar ik anderhalf jaar heb gewoond. Ik heb daar op de Nederlandse ambassade gewerkt. In 2016 ben ik teruggekomen en ik werk nu bijna 2,5 jaar als advocaat-stagiaire bij Dirkzwager. Via een vriend ben ik bij Dirkzwager terecht gekomen. Hij liet mij weten dat ik op de sectie Gezondheidszorg mijn affiniteit met de zorg kon combineren met mijn juridische kennis. Ik zit nu nog in mijn laatste half jaar als advocaat-stagiaire, dat wil zeggen dat ik veel zittingen draai en processtukken schrijf. Daarna ben ik klaar met mijn opleiding tot advocaat.

Wat houdt gezondheidsrecht precies in en wat valt er allemaal onder?
Gezondheidsrecht kun je eigenlijk niet echt één rechtsgebied noemen. Hoe ik het altijd uitleg aan de mensen om mij heen, is dat het al het recht is rondom het thema zorg. Dus het kan strafrecht zijn, denk bijvoorbeeld aan een arts die wordt vervolgd door het OM omdat hij ten onrechte euthanasie heeft toegepast. Het kan bestuursrecht zijn; veel (stelsel)wetgeving op het gebied van zorg is bestuursrechtelijk, dat weten veel mensen niet. Denk daarbij aan het vaststellen van de tarieven voor de zorg door de Nederlandse Zorgautoriteit. Maar het omvat ook veel civiel recht: bijvoorbeeld discussie over de contracten tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Verder kun je nog denken aan het medisch aansprakelijkheidsrecht, het tuchtrecht, fusies en overnames en patiëntenrecht (wanneer mag een behandelingsovereenkomst worden opgezegd, wanneer mag je iemand inzage geven in het medisch dossier, etc.). Veel mensen denken dat gezondheidsrecht enkel het patiëntenrecht omvat, maar dat is echt maar een heel klein deel. Het gezondheidsrecht is ontzettend breed en daarom vaak moeilijk om uit te leggen. De vragen die bij ons binnenkomen zijn dan ook elke keer anders, elke vraag is nieuw.

“Gezondheidsrecht is al het recht rondom het thema zorg; het bevat zowel civielrecht, strafrecht als bestuursrecht”

Is het lastig dat elke vraag zo verschilt, je weet nooit wat je kunt verwachten?
Dat is iets waar je in het begin echt rekening mee moet houden als je kiest voor de advocatuur op het gebied van gezondheidsrecht; je moet accepteren dat je in het begin heel veel dingen nog niet weet. Elke keer als je weer een nieuwe vraag krijgt is het totaal nieuwe materie waar je in moet duiken. Dat moet je echt leuk vinden. Als je op zoek bent naar iets wat je snel in de vingers hebt dan is advocaat gezondheidsrecht niet een baan waar je gelukkig van gaat worden. Als je het een uitdaging vindt om echt iets uit te gaan zoeken om het antwoord te vinden dan is dit veel meer een baan die bij je past. Omdat het stelsel op het gebied van het gezondheidsrecht de afgelopen jaren ook is omgegooid, zitten veel wetten nog niet goed in elkaar. Je moet het leuk vinden om met deze leemten in de wet te spelen. Het is overigens wel goed om te weten dat er niet van je wordt verwacht dat je overal direct een antwoord op weet.

Hoe ben je zelf in aanraking gekomen met gezondheidsrecht en hoe komt het, denk je, dat het niet zo bekend is?
Ik ben voor het eerst echt in aanraking gekomen met gezondheidsrecht toen ik het vak volgde in mijn master. Maar ik dacht in eerste instantie dat het alleen maar om patiëntenrecht ging. Het vak op de Radboud Universiteit is wel een korte inleiding, je krijgt mee dat gezondheidsrecht heel breed is maar er is met name heel veel aandacht voor patiëntenrecht. Ik kwam er eigenlijk pas tijdens mijn sollicitatiegesprek bij Dirkzwager achter wat het echt inhield. Ik denk dat meer studenten een verkeerd beeld van het gezondheidsrecht hebben. Er wordt – behalve het mastervak gezondheidsrecht – op de Radboud Universiteit namelijk weinig aandacht besteed aan het gezondheidsrecht. In de algemene vakken, zoals bestuurs(proces)recht en burgerlijk (proces)recht, zouden casu die worden behandeld door docenten bijvoorbeeld óók best over het gezondheidsrecht kunnen gaan. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld het strafrecht. Het is jammer dat er op die manier op de RU niet al kennis gemaakt wordt met ons vakgebied. Op deze manier is het natuurlijk moeilijk om als student erachter te komen wat gezondheidsrecht nou echt is en of het iets voor jou is.

Omdat gezondheidsrecht zo breed is, is er vast een breed beroepsperspectief. Wat kun je er allemaal mee naast het zijn van advocaat?
Er zijn inderdaad veel meer opties, je kunt bijvoorbeeld voor iedere zorgaanbieder of zorginstelling gaan werken, bijvoorbeeld ziekenhuizen, jeugdhulpinstellingen en ggz-instellingen. Deze instellingen hebben namelijk vaak bedrijfsjuristen nodig of juristen die verstand hebben van het medisch aansprakelijkheidsrecht en het medisch tuchtrecht. Ook is er veel werk bij de overheid zoals bij gemeenten, die hebben namelijk sinds 2015 steeds meer verantwoordelijkheid gekregen op het gebied van de zorg. Tevens kun je ook denken aan toezichthoudende autoriteiten, de tuchtcolleges en de rechtbanken. Je zult je vanzelf gaan specialiseren in het onderdeel van het gezondheidsrecht dat je zelf het meest interessant vindt. Ik word bij Dirkzwager breed opgeleid maar ik mag vervolgens zelf aangeven welke aspecten ik het leukst vind om te doen. Omdat gezondheidsrecht ziet op al het recht maar dan gericht op zorg, zijn er veel verschillende functies beschikbaar.

In hoeverre is het van belang kennis van en affiniteit te hebben met de zorg? Is medische kennis een vereiste?
Het is zeker geen vereiste om medische kennis te hebben. Ik denk dat 90% van de mensen die hier werkt op de sectie gezondheidszorg geen echte kennis van zorg had voordat ze hier begonnen. Als je geïnteresseerd bent in de ontwikkelingen die aan de gang zijn en het nieuws een beetje volgt, is dat voldoende. Wel doe je in de loop der tijd steeds meer kennis op. Zo heb ik in de afgelopen 2,5 jaar veel geleerd over het menselijk lichaam. Vooral door het lezen van medische stukken en de gesprekken met artsen leer je heel veel. Je leert de medische taal steeds beter begrijpen. Vooral bij het medisch aansprakelijkheidsrecht is het van belang om te snappen hoe bijvoorbeeld een behandeling of operatie precies is verlopen. Artsen leggen mij dan vaak met behulp van plaatjes en filmpjes uit hoe alles werkt. Je doet dus zowel juridische als medische kennis op.

Hoe kan een student zijn master het beste invullen als voorbereiding op een goede toekomst binnen het gezondheidsrecht?
Ik zou adviseren om in ieder geval te kiezen voor de master civiel recht of de master bestuursrecht en daarbij eventueel in de vrije ruimte wat vakken van de andere master te doen. Als je bijvoorbeeld bestuursrecht kiest dan kun je er het beste een vak aansprakelijkheidsrecht of contractenrecht bij doen, dat zijn wel echt de twee belangrijkste vakken waar je in dit rechtsgebied veel aan hebt. En andersom als je een civielrechtelijke master doet, kies dan een vak bestuursrecht verdiept. Dan heb je een mooie bagage voordat je begint. Maar er worden binnen Dirkzwager geen specifieke eisen gesteld aan welke master je hebt gevolgd. Het is wel makkelijk natuurlijk, hoe meer je weet hoe beter, maar er zijn geen specifieke vereisten. Het is slim je master zo breed mogelijk in te vullen. Wat ik verder weet is dat je op dit moment al snel binnen bent als je een master bestuursrecht hebt gedaan en in de gezondheidszorg wil werken. Bestuursrechtjuristen met gezondheidsrechtelijke kennis zijn binnen onze sector namelijk vrij zeldzaam.

Hoe zou je een student omschrijven die goed past binnen de sectie Gezondheidszorg van Dirkzwager?
Het is belangrijk dat je alle rechtsgebieden interessant vindt. Verder is het werk vaak best wetenschappelijk; je moet ervan houden om echt in nieuwe materie te duiken en bijvoorbeeld oude met nieuwe wetgeving te vergelijken. Ook schrijven wij veel stukken en zijn de adviezen geregeld omvangrijk. Het maakt hierbij overigens wel uit welke kant van het gezondheidsrecht je precies kiest. Verder moet je niet bang zijn om dingen niet te weten en in het diepe gegooid te worden, elke vraag is immers anders. Ook is het belangrijk dat je kunt schakelen tussen verschillende rechtsgebieden en koppelingen kunt leggen.

Hoe is het om bij Dirkzwager te werken?
Wat ik bijzonder vind aan Dirkzwager is dat hier alle deuren openstaan om met elkaar te sparren, ook die van gevorderde advocaten. Op het moment dat je vastloopt kun je altijd bij anderen terecht. Hier word je niet op afgerekend maar dit wordt juist heel erg gestimuleerd. Verder werken we steeds meer samen om kwalitatief nog betere stukken af te kunnen leveren. Wat bijzonder is, is dat je hier al snel je eigen zaak krijgt wanneer je er klaar voor bent. Dat zie je in het algemeen niet zo snel bij een groot kantoor. Wat verder kenmerkend is voor Dirkzwager is dat we veel doen aan kennisdelen; we bloggen veel en geven lezingen (waarvan er veel gratis te bezoeken zijn). Deze lezingen worden door alle advocaten gegeven, dus óók door jonge advocaten. Kennisdelen doen we binnen het kantoor ook door sectie-overschrijdend samen te werken om zo het geheel naar een hoger plan te tillen. Als laatste vind ik de omgang hier heel fijn. We zijn allemaal ambitieuze mensen die hard willen werken maar die het ook belangrijk vinden dat het gezellig is. We weten dat het soms nodig is om wat langer door te werken, maar dat moet niet de maatstaf zijn. Concurrentie onderling voel ik totaal niet, het is een zeer prettige omgeving om te werken.

Wat is tot nu toe een van de meest bijzondere zaken waar je aan hebt mogen werken?
Dat was een heel principiële zaak over de vraag of een jongen van 18 recht had op 24 uur per dag zorg. Door het bestuursorgaan was destijds geoordeeld dat hij wel 24 uur per dag zorg nodig had, maar dat zijn aandoening daar helaas niet voor in aanmerking kwam omdat de wetgever met die aandoening geen rekening had gehouden. De wet was eigenlijk heel duidelijk: geen recht op zorg. Daar heb ik een procedure voor gevoerd tot aan de hoogste bestuursrechter in de hoop ervoor te zorgen dat deze jongen die zorg wel zou kunnen krijgen. Dat was een mooie zaak om te mogen doen. Het was iets waar de wetgever destijds niet zo goed over na had gedacht en dan ben je er als advocaat wel voor om rechtsbescherming te bieden en de zaak op een zo hoog mogelijk niveau aan te kaarten, in de hoop dat hier in de toekomst iets aan wordt gedaan.

Reageer op dit bericht

Uw browser is niet meer van deze tijd!

Update uw browser om optimaal van deze website (en vele anderen) te genieten Nu updaten!

×